Joep, de hond van vrijwilliger Janny Rottinghuis (57), gaat elke woensdagmiddag met Janny mee naar woonzorgcentrum de Hanzeborg in Lelystad. Hier helpt Janny bij het labyrintfietsen, een systeem waarmee mensen interactieve fietstochten maken. Het resultaat van het bezoek van de vierjarige poedelkruising is verbluffend volgens Janny: “Mensen zoeken meer contact, zijn alerter en lachen meer sinds ik regelmatig met Joep langskom.”
“Als ik tegen Joep zeg ‘We gaan naar de Hanzeborg’, loopt hij al naar de auto, en eenmaal in de Hanzeborg vliegt hij naar boven. Hij weet precies waar we heen gaan.” Joep gaat altijd overal mee naartoe met Janny. Joep had namelijk verlatingsangst, en daarom heeft Janny, toen ze ging helpen bij het labyrintfietsen, gevraagd of ze Joep mee mocht nemen. En dat mocht. “Als ik met een nieuwe cliënt ga fietsen, vraag ik altijd vooraf of ze van honden houden en of ze het goed vinden dat Joep er bij is. Ik vind dat je anderen niet mag opzadelen met een hond als ze dat niet willen. Maar ik krijg nooit negatieve reacties. Eigenlijk is het een win-winsituatie. Joep is niet alleen thuis en de mensen hier vinden het geweldig. Joep kent heel veel mensen en mensen kennen mij van Joep. Als ik in de Hanzeborg loop, wordt Joep door veel mensen begroet. Ik zou hem best eens een dagje in de Hanzeborg kunnen stallen, haha!”
Joep is geen speciale ‘hulphond’, maar Janny volgt wel cursussen met Joep. “Bijvoorbeeld een speurtraining. Dat is heel goed voor het contact tussen de hond en baas. Voor Joep heb ik vier hulphonden van Martin Gaus gehad. Die kwamen bij me wanneer ze zes weken oud waren. Ik socialiseerde ze en ging elke week met ze naar cursus. Maar het afscheid na het trainingsjaar viel me altijd erg zwaar. De laatste hond die ik opleidde was een bruine labradoodle en na die hond dacht ik: ik wil een eigen hond. En toen zag ik Joep op Facebook, drie maanden oud, in een asiel in Venray. ‘Die is voor mij’, dacht ik.”
“Joep kent heel veel mensen”
Janny is verpleegkundige geweest en werkt nu als vrijwilliger. “Toen ik stopte met werken wilde ik iets doen wat ik leuk vind en wat bij me past. Ik heb eerst als vrijwilliger een tijd mensen verzorgd bij een andere zorgorganisatie. Eén van de cliënten die ik verzorgde kwam wel eens in de Hanzeborg, en ik was onder de indruk van hoe het eruit zag: een mooi huis, met veel mogelijkheden. Daarna kwam ik regelmatig in de Hanzeborg bij bewoners op bezoek voor een praatje. Vervolgens heb ik geholpen bij de handwerkclub en de muziekclub en later werd ik gevraagd of ik bij het labyrintfietsen wilde helpen. Tsja, als zorgen in je bloed zit, neem je dat je hele leven mee. Het is leuk om open te staan voor anderen en met hen om te gaan.”
“Een cliënt straalt als Joep een poot op haar arm legt”
Tijdens het labyrintfietsen zitten cliënten op een stoel voor een televisiescherm die aangesloten is op een hometrainer. Op het scherm worden fietsroutes door steden en natuurgebieden getoond. “Het is heel leuk om met de mensen door een omgeving te fietsen die zij leuk vinden. Eén meneer vindt het buitenland geweldig, een mevrouw wil graag door steden in Nederland fietsen en een ander bekijkt graag het platteland. Voor de mensen is het heel mooi. Maar het is ook vaak vooral een half uurtje kletsen. Soms denk ik: weten ze wel waar ze geweest zijn? Dan hebben ze zoveel te vertellen dat de tv wel uit had kunnen blijven. Maar het is ook belangrijk dat ze hun verhaal kwijt kunnen.”
Wanneer de cliënten fietsen, ligt Joep rustig bij de stoel. Soms komt hij er even gezellig bij. En als de fietstocht erop zit, krijgt Joep een hondenkoekje van de cliënt. “Joep is een fijne afleiding. Hij kan emoties ook goed aanvoelen. Het is een heel vrolijke, uitbundige hond, maar bij sommige mensen voelt hij juist goed aan dat hij zich afzijdig moet houden. Als iemand verdrietig is, zoekt hij juist toenadering. Ik heb één cliënt met een wat strenge uitstraling, maar als zij Joep ziet, breekt ze echt open. Dan straalt ze, zeker als Joep zijn poot op haar arm legt. Een andere cliënt neemt bij het boodschappen doen altijd speciaal voor Joep worst mee. Als we haar na het fietsen terugbrengen naar haar woning, krijgt Joep altijd een stuk van die worst. Soms een iets te groot stuk, haha, maar dat laat ik maar gaan.”
“Joep was zijn lichtpunt”
Met één cliënt van het labyrintfietsen had Joep een heel bijzondere band. “Een meneer kwam trouw elke week fietsen. Hij was een in zichzelf gekeerde man, die geen prikkels of contact met mensen wilde. Maar met Joep maakte hij makkelijk contact. Vaak is dat makkelijker dan met een mens. Joep was zijn lichtpunt. Het fietsen en een lik over zijn neus van Joep gaven hem nog plezier. Joep zocht hem altijd direct bij binnenkomst in de Hanzeborg, dan vloog hij de trap op. Na een jaar werd deze meneer ziek en toen hij niet meer kwam fietsen, bleef Joep de rondlopen om hem te zoeken. Toen dat gebeurde moest ik ervan huilen. Ik vond het zo erg voor Joep.”
Zelfs als iemand niets meer kan, kan Joep van betekenis zijn. “Joep bracht rust bij een mevrouw die verlamd was en door dementie apathisch was. Zij had zelf vroeger dieren gehad, en was dan ook dol op Joep. Joep ging altijd bij haar op bed liggen. Op dat moment werd ze rustig en ging ze slapen. Ze kon ook wel eens onrustig zijn, maar de aanwezigheid van Joep maakte haar vanzelf kalm. Als zij in haar rolstoel zat, ging Joep in een stoel naast haar zitten en legde zijn poot op haar arm. Dat vond ze geweldig. Het is dan ook heel leuk om samen met Joep met deze mensen in contact te zijn. Het is voor hen een onderbreking van de dag en ze kunnen hun verhaal kwijt. Joep en ik kunnen echt iets voor hen betekenen, je ziet echt iemands gezichtsuitdrukking veranderen. Dat maakt het heel dankbaar werk.”
Joep wordt door veel mensen begroet in de Hanzeborg
Joep geeft een kusje
