Ieder jaar op 10 november is er landelijk extra aandacht voor mantelzorgers. Mensen die zorgen voor een familielid of andere naaste. In Nederland zijn er zo’n 5 miljoen mantelzorgers, van jong tot (oud)er. Woonzorg Flevoland ervaart hoe nodig en onvervangbaar hun inzet is. Nu en zeker in de (nabije) toekomst.
Mantelzorgers zijn onmisbaar en verdienen aandacht en waardering. Zij vervullen een waardevolle rol die tegelijkertijd veel van hen kan vragen. Ondanks dat er veel mensen mantelzorg bieden, is het tegenwoordig minder vanzelfsprekend om zorgtaken voor een naaste op je te nemen. Sinds de jaren ’60 is Nederland steeds welvarender geworden, dat heeft onder andere geleid tot meer individualisme in de samenleving. De afstand tussen relaties en familieleden is gegroeid. Omkijken naar elkaar is minder vanzelfsprekend, eenzaamheid onder mensen neemt hierdoor toe. En als samenleving hebben we een schot gezet tussen zorg van familie, buren en vrienden en zorg door zorgprofessionals.
Een ander verhaal – samen zorgen
Verandering op dit gebied is hard nodig, voor iedereen. Het verhaal is namelijk, dat er straks meer en complexere zorg moet worden geboden aan meer mensen, met hetzelfde aantal collega’s dat nu in de zorg werkt. Het is een vraagstuk dat met elkaar – als samenleving – aangepakt moet worden. Cliënten, mantelzorgers, familie en zorgmedewerkers. Juist omdat het ons allemaal raakt. Daarom wordt er steeds meer gekeken naar samenwerken met ‘informele zorg’. Zorg vanuit het sociale netwerk van cliënten en door vrijwilligers.
Annemieke Verburg, bestuurssecretaris bij Woonzorg Flevoland vertelt: “Samen zorgen op basis van gelijkwaardigheid én met oog voor de mantelzorger. Wij gaan meer naast hen staan. Mantelzorgers en familie hebben een onvervangbare rol. Hun betrokkenheid bij hun naaste is belangrijk en moet een rol spelen in de zorg. Zij kennen hun dierbare het beste.”
Belangrijke sleutel
“Zorgen voor elkaar hebben we als het ware ‘uitbesteed aan zorgorganisaties’. En wij, als ’de zorg’, hebben vanuit goede bedoelingen mensen ook zaken uit handen genomen. Dat laatste was zeker niet altijd nodig en is naar de toekomst toe onwenselijk, onhoudbaar en onbetaalbaar,” legt Annemieke uit. “Meer aandacht hebben voor onze naasten, naar elkaar omkijken en iets voor een ander doen is een belangrijke sleutel tot betaalbare, toegankelijk en toekomstbestendige zorg voor iedereen. En het kan een waardevolle ervaring voor jezelf zijn.”
Belang van mantelzorg en netwerk
Woonzorg Flevoland gelooft in gelijkwaardige samenwerking tussen professionele zorg en informele zorg. Hoe belangrijk die samenwerking is, vertelt Annemieke met een persoonlijk verhaal: “Samen met mijn zus ‘mantelzorg’ ik voor mijn moeder. Zij woont zelfstandig, maar door haar ziekte lukt het haar steeds minder goed om orde in de zaken te houden. Denk bijvoorbeeld aan het huishouden, de administratie of de medicatie. De wachttijd in haar gemeente voor huishoudelijke ondersteuning is een jaar. Natuurlijk zorgen mijn zus en ik ervoor dat het huis schoon is. Maar, ik ben wel ontzettend blij dat mijn moeder een netwerk van buren en kennissen heeft, die iets voor haar willen doen. Dat helpt ons enorm en mijn moeder kan daardoor nog thuis blijven wonen.
Dit is niet alleen een probleem van vandaag, maar zeker ook van (over) morgen. Voor het toegankelijk en betaalbaar houden van de zorg is een omslag in de samenleving nodig. Een omslag die feitelijk iedereen – jong en oud – aangaat. Want “ineens” kun je mantelzorger worden.”
